Wat is spelt?

Spelt is een oud Europees gewas, dat al eeuwenlang geteeld wordt in verscheidene landen in Midden-Europa maar meer recent ook in Canada en de VS. Spelt en tarwe zijn graansoorten die nauw met elkaar zijn verwant. Spelt wordt beschouwd als een primitieve tarwesoort. Het is een graansoort die reeds vóór 7000 v.Chr. verbouwd werd. Ook bij Romeinse opgravingen wordt spelt gevonden. Na de middeleeuwen werd spelt verdrongen door gewone tarwe, omdat die een hogere opbrengst heeft en makkelijker gepeld kan worden. Sinds de tweede helft van de 20e eeuw is de interesse in spelt toegenomen, met name vanuit de biologische landbouw.

Spelt heeft namelijk een goede resistentie tegen ziekten en heeft daardoor geen gebruik van pesticiden nodig. Het kan groeien op schrale gronden en zelfs met lage bemesting geeft spelt een goede oogst en minerale opbrengst in vergelijking met tarwe. Spelt heeft wel aanzienlijk meer landbouwgrond nodig dan moderne tarwesoorten om dezelfde opbrengst te leveren. De kleinere opbrengsten per gebied en het feit dat het lastiger is om de harde kaf te verwijderen maken spelt duurder dan tarwe. Daarentegen is het deze zelfde kaf die de korrel beschermt tegen insecten en verontreinigen vanuit het milieu. 

Spelt en tarwe

Spelt is dus een voorloper van het tarweras waar brood meestal van gemaakt wordt. Tarwe en spelt zijn zusjes, eigenlijk. En ze lijken veel op elkaar. Vooral als het gaat om voedingswaarde.

Als je naar die voedingswaarde kijkt, zie je dat tarwe en spelt echt familie zijn. Vezels, vitamines, mineralen: je vindt ze in tarwebrood én in speltbrood. Of speltbrood lichter verteerbaar is? Daar zijn eigenlijk geen wetenschappelijke bewijzen voor. En anders dan veel mensen denken, zitten er gluten in spelt. Net als in tarwe. Gluten maken een brood lekker luchtig. Ze zorgen voor een soort raamwerk in het brood, dat de luchtbelletjes die tijdens het rijzen van het deeg ontstaan, vasthoudt. Daarom is glutenvrij brood zo compact.
Is er dan helemaal geen verschil tussen spelt en tarwe? Jawel: het grootste verschil tussen de granenzusjes is de smaak. Brood met spelt als basis is wat pittiger en iets nootachtiger. Kortom, spelt is niet gezonder dan tarwe. Wel kun je het lekkerder vinden! De meest gezonde keus blijft volkorenbrood: brood dat gemaakt is van de hele graankorrel. Van welke graansoort dan ook: tarwe, spelt, gerst, haver of rogge.

*Bron brood.net